12.000 kippen op ontdekkingstocht

Honderden kippen scharrelen nieuwsgierig in een stukje bos langs de Hedeveldsweg in Hertme. Op verkenning in hun nieuwe uitloopterrein. Ze lijken het allemaal reuze spannend te vinden, klimmen op boomstronken en houden elkaar goed in de gaten. Plotseling vlucht een hele groep met een hoop kabaal de overdekte ruimte van de stal in, om vervolgens weer net zo vrolijk achter elkaar naar buiten te trippelen. “In het begin schrokken ze van iedere auto die langs kwam”, lacht Rian Jannink-Schabbink (foto boven). “Nu alleen nog maar van voertuigen die echt veel lawaai maken.”

Twee weken nu beschikken de kippen van Pluimveebedrijf Jannink-Schabbink over een vrije uitloop. ’s Morgens gaan de ‘gordijnen’ van de koude scharrelruimte, of zoals Rian het noemt ‘de speelkamer’, open en staat een groot deel van de 12.000 kippen al te wachten om naar buiten te gaan en op ontdekkingstocht te gaan in de buitenlucht. Tot op heden houden ze het dicht bij huis en blijven voornamelijk in de strook bos tussen de stal en de weg. Ze hebben nog niet ontdekt dat ze ook nog een hele weide tot hun beschikking hebben.

Genieten

Passanten kijken vermaakt naar het schouwspel en ook Rian en haar man René hebben er plezier aan. “Soms zitten we hier ’s avonds samen gewoon te genieten van wat de kippen aan het doen zijn en hoe ze leren om met de nieuwe situatie om te gaan.” En toch is de keuze om van scharrelkippen naar vrije uitloop kippen te gaan niet zo vanzelfsprekend geweest. “Ik hoor van mensen dat ze vinden dat we goed bezig zijn, en daar zijn we best trots op, maar ik vind zeker niet dat we hiervoor slecht bezig waren, hoor.”

Gestart met scharrelkippen

Op Erve Daggel wordt door de familie Schabbink al sinds 1882 geboerd. In 2005 startten Rian en René de pluimveehouderij, nadat zij een tip kregen dat er in het houden van scharrelkippen wel toekomst zat. “We zijn met 35.000 kippen gestart. Ik zou het werk kunnen combineren met de zorg voor de kinderen en René kon zijn timmer- en onderhoudsbedrijf in de bouw er naast blijven doen.” Met veel plezier begonnen Rian en René aan het avontuur, maar het bleek niet altijd even gemakkelijk. Voerprijzen konden enorm fluctueren, terwijl de afzetprijs van de eieren contractueel vast lag op een vaak te laag bedrag. “We hebben best een aantal moeilijke jaren achter de rug.”

'Wurggreep'

Een half jaar geleden moest er opnieuw een contract afgesloten worden met de tussenhandel. “Het bleek dat het voor dit aantal kippen steeds moeilijker werd om een fatsoenlijke prijs te bedingen. Nog los van of je dat wilt of kunt, rees de vraag: moeten we dan over een paar jaar naar 200.000 kippen? Is dat de toekomst? Wat nu?” Stoppen was ook soms een optie die door de hoofden van Rian en René speelde. “Maar het bedrijf is al meer dan een eeuw in de familie, daar zit ook veel emotie in. Bovendien is stoppen soms duurder dan doorgaan. Dat is een wurggreep waar veel boeren in zitten.”

Ombouw naar vrije uitloop

De keuze was fors uitbreiden of naar een nichemarkt te gaan: vrije uitloop, het liefst biologisch. “Dat is toch de toekomst, als je niet mega wilt.” Hoewel ze dachten dat op hun terrein vrije uitloop niet mogelijk was, bleken ze toch aan de vele eisen en voorwaarden te kunnen voldoen. “Veel boeren bouwen aan de stal een soort overdekte volière. Wij konden die inpandig realiseren.” Vanaf maart werd de stal door René met wat hulp verbouwd, waarbij eigenlijk de legnesten en de voerlijnen in de helft van de stal gesloopt werden om plaats te maken voor de ‘Wintergarten’ of ‘speelkamer’ van de kippen. Nu is er ruimte voor 12.000 vrije uitloop kippen. Ook werd er geïnvesteerd in een nieuwe inpakmachine. Het predicaat ‘biologisch’ mag nog niet op de eieren. Voor die certificering zijn eisen gesteld die minimaal een jaar duren om te implementeren. Vanaf volgend jaar juli zal dit een feit zijn.

Blij met keuze

Of de eieren nu ook echt anders smaken? “Daar is veel beleving bij”, vindt Rian. Van belang is vooral hoe oud het ei is. “Een ei is minimaal een maand houdbaar, maar dagvers is toch het lekkerst.” Bij de ouders van Rian, Herman en Truus Schabbink, die de museumboerderij Daggel bewonen, zijn de verse eitjes te koop. “Je kunt er niet van leven, maar die rechtstreekse verkoop is wel heel leuk om te doen.” Ook bij Vertwenz zijn de eieren van Rian te koop.

Rian, René en werknemer Edwin Hoen zijn blij met de omschakeling en de keuze die ze gemaakt hebben. “Ik merk dat ik het werk met nog meer plezier doe”, zegt Rian. “Er blijft altijd een risico, maar de verwachtingen zijn positief. Dit is wel de toekomst. Mensen willen duurzamer en weten wat ze eten, dat blijft ook wel zo verwachten wij.” (AJ)