Geloven in Mode: expositie met een ziel

Het museum Bussemakerhuis is er wederom in geslaagd om een bijzondere expositie in huis te halen. Van 1 september tot en met 15 december 2020 wordt een overzicht van religieuze ambtskleding en historische gebruiksvoorwerpen gepresenteerd.

Religieuze gewaden uit Borne en omgeving

Liesbeth Hassink, directeur van het museum en conservator Wilma Witteman (foto boven) vertellen enthousiast over de speciale medewerking van vele geloofsgemeenschappen in Borne en omgeving. “Veel is beschikbaar gesteld door onder andere de St. Stephanuskerk uit Borne en de Doopsgezinde, Protestantse, Baptisten en Evangelische gemeentes. Ook de Synagoge uit Enschede, de Syrisch orthodoxe kerk en de Islamitische stichting Ayasofya uit Hengelo hebben een aantal van hun mooiste religieuze gewaden en kledingstukken uitgeleend”, verklaart Hassink.

Het Bussemakerhuis, van oorsprong linnenhandelshuis, heeft vanuit haar achtergrond veel met textiel. Men is voortdurend op zoek naar een bijzonder facet van dit materiaal, vooral om het in de schijnwerpers te zetten. “Dit keer was de opbouw van de tentoonstelling extra lastig met de inachtneming van de Covid-19 maatregelen”, lichten beide dames toe.

'Met kleding zenden we iets uit'

Witteman vertelt met trots: “We zijn overladen met stukken van verschillende religies: doopsgezind, protestants, baptist, evangelisch, katholiek, islamitisch en Syrisch orthodox. Teveel om allemaal een plekje te geven. De gezagdragers van de kerken en andere gebedshuizen zeggen met de kleding wie ze zijn. Zij geven uitdrukking aan hun geestelijk leiderschap. De dracht zegt iets tegen de gemeenschap, de gelovigen. Ook wij geven ons met kleding een plaats in de samenleving. En wij zenden - bewust of onbewust - een boodschap uit. Dat is in een kerk, synagoge of moskee niet anders.”

Van kazuifel tot mantelpakje

Er is een grote diversiteit van ensembles te zien: apostolnik, toga, preekjas, kazuifel, mezoeza, Kiswa, Tefillin, oude en nieuwe. Witteman: “Het rijkversierde kazuifel is in de loop der eeuwen het minst veranderd. “De plooien, gebaseerd op de Romeinse mode, zien we nog steeds. We zien hier ook een moderne stola die heden ten dage door de dominee van de protestante kerk wordt gedragen.” In de voorkamer staat, bij toga’s en een kazuifel, een modern mantelpakje op een paspop. Wat velen niet weten is dat dit mantelpakje door de dominee van de Doopsgezinde kerk tijdens de preek wordt gedragen.”

Het Bussemakerhuis was in 1665 eigendom van de doopsgezinde fabrikeur Jan Bussemaker. Een oude relatie in dit geval. De tentoonstelling biedt een boeiend en leerzaam overzicht. Kleding met een eigen verhaal en symboliek. Waar ook de toramantel en een mantel van de imam te zien zijn.

Het `vaatwerk`, de bijbel, de bidstoel, de koran en het torakleed ontbreken niet. “We hebben het harmonieus en zorgvuldig samengesteld. Met respect voor iedere geloofsuiting.” Sommige getoonde stukken zijn sober, andere gemaakt van kostbare stoffen, met gouddraad rijk geborduurd en versierd met edelstenen. Gemaakt met veel liefde, handwerk en overtuiging. Aanvullend staan er in een opkamer creaties van Annet van Rijswijk. Zij heeft het thema ‘Pracht en Praal in de Katholieke kerk’ vertaald naar een eigen kledingcollectie. Dit was een onderdeel van haar afstudeercollectie. Van Rijswijk, expert in kostuum- en modekunstgeschiedenis, verzorgt in het najaar lezingen en workshops die aansluiten bij deze tentoonstelling.

De expositie kan worden gezien als een oecumenische bijeenkomst van speciaal ontworpen gelegenheids- of ambtskleding. Gedragen bij veel religies door degenen die voorgaan in een liturgische viering. Nu zijn deze samengebracht in het Bussemakerhuis. Het museum is toegankelijk met en zonder reservering. De openingsuren zijn verruimd i.v.m. de Covid-19 maatregelen. (YD)