Op excursie naar mestverwerker

Onlangs besloot het gemeentebestuur in hoger beroep te gaan tegen het verlenen van een omgevingsvergunning voor de bouw van een mestverwerkingsinstallatie op de Elhorst-Vloedbelt. Eerder al gaven ook de Dorpsraad Zenderen en de Stichting Behoud Elhorst-Vloedbelt aan het hogerop te willen zoeken in de juridische procedures en de Raad van State om een uitspraak te vragen.

Maar niet iedereen in Zenderen is tegen de komst van de mestverwerker, ook niet binnen de Dorpsraad. Vooral de agrarische sector smacht naar capaciteitsuitbreiding van mestverwerking in de regio. Martijn Jansen en Jan ter Keurs wilden daarom de leden van de Dorpsraad wel eens laten zien hoe zo’n installatie in de praktijk nu werkt. In de hoop dat wellicht een aantal bezwaren zouden worden genuanceerd. Twence faciliteerde de excursie, die woensdagmorgen naar de biogasinstallatie in Hardenberg vertrok.

Niet helemaal vergelijkbaar

Vanaf vorig jaar september is deze mestverwerkingsinstallatie in gebruik. Gebouwd en deels in eigendom van Biogas Plus, dat ook als aannemer de fabriek in Zenderen gaat bouwen. In Hardenberg wordt niet alleen mest verwerkt, maar ook ander biologisch afval. Voor Zenderen is juist gekozen voor mono-vergisting, van uitsluitend mest. Verder is het voornaamste product in Hardenberg biogas, terwijl dat op Elhorst-Vloedbelt meer een bijproduct is van het proces om mest te verwaarden en grondstoffen te herwinnen. Hoewel er dus wel degelijk verschillen zijn, kregen de bezoekers uit Zenderen toch een goed idee hoe een mestverwerkingsinstallatie er in de praktijk uitziet, hoe het werkt én hoe het ruikt.

Hoe ruikt het er?

Geurbeleving is subjectief. Wat volgt is de indruk van ondergetekende verslaggever, waarbij vooraf moet worden opgemerkt dat de installatie in Hardenberg op dat moment net kampte met een lek in de gasblazer, waardoor de geur iets sterker zou zijn dan normaal. Helemaal geurloos is het allemaal niet. Duidelijk is dat er ter plekke wordt gewerkt met mest. De typische geur is op het terrein waar te nemen, maar de koffie en de gevulde koek smaken er niet minder om. De geur is zodanig licht dat je je kunt voorstellen dat er een stukje buiten het terrein al niets meer van te ruiken is.

De mest wordt bij aankomst van zoveel mogelijk water ontdaan, door het te laten verdampen. De lucht die daarbij vrijkomt wordt via een luchtwassingssysteem ‘ontgeurd’. Na het biofilter van wortels (foto rechts), dat nog voorafgegaan is door een chemisch wasproces, is de lucht alleszins dragelijk.

Héél anders is het in de ruimte vlak voor dit reinigingsproces. Het is er nauwelijks een minuut vol te houden. De ammoniakgeur is er overweldigend en uw verslaggever heeft nog spijt er een voet binnen gezet te hebben. Het verschil met de ‘gewassen’ lucht is enorm. In Zenderen zal deze luchtwassing overigens nog uitgebreider zijn met alleen chemische wassingen, omdat de biofilters niet altijd een constant resultaat zouden opleveren.

Het eigenlijke vergistingsproces vindt plaats in silo’s, waar bacteriën hun werk doen en het biogas produceren. Daar is het in Hardenberg allemaal om te doen. De silo’s vormen een gesloten systeem waarvan de druk continu gemeten wordt en constant gehouden wordt door variabele aanvoer van afval.

Protesten en bezwaren

Het heeft zeven jaar geduurd voordat de mestverwerkingsinstallatie in Hardenberg gerealiseerd kon worden. Ook daar werd geprotesteerd en geprocedeerd. Het belangrijkste bezwaar was de verwachte stankoverlast. Vooral in het begin van de ingebruikname kwamen er uit de omgeving klachten, maar het worden er steeds minder. Vaak blijkt de klacht niet met de geur van mest te maken te hebben, maar met dat van de andere afvalproducten die in Hardenberg worden bijgemengd, zoals graanresten, over datum producten uit de supermarkt of koffiedik.

Zijn de meningen veranderd?

De bezoekers werden uitgebreid rondgeleid, hoorden geïnteresseerd de uitleg aan en konden hun vragen stellen. Of het uiteindelijk ook geleid heeft tot andere standpunten?

Zowel Martijn Jansen als Henk Semmekrot, secretaris van de Dorpsraad, verwachten het eigenlijk niet. De laatste is er door de uitleg wél van overtuigd dat Twence een betrouwbare partij is, die zo goed mogelijk probeert aan mogelijke bezwaren tegemoet te komen. Hij blijft echter van mening dat het om een fabriek gaat, die beter past op een industrieterrein dan in een dorp. (AJ)