Melk verwarmt de voetjes

Sinds begin dit jaar blijft het in huize Hoek in Zenderen lekker warm door slim gebruik te maken van de warmte van de melk van 75 koeien op de boerderij. “De melk komt met 37 graden uit de koe en moet dan snel gekoeld worden tot 3 graden”, legt Nico Hoek (links op de foto boven) uit. “De restwarmte gooi je eigenlijk gewoon weg en dat is jammer. Ik dacht er al langer over om daar iets mee te doen.” Blijkbaar bestaan er al systemen die de restwarmte omzetten voor hergebruik in de stal, bijvoorbeeld om de melkstal en melktank te spoelen, maar Nico Hoek wilde wel een stapje verder.

'Dat moet anders kunnen'

Bij installatiebedrijf FH Loohuis BV is een systeem ontwikkeld dat het mogelijk maakt om die restwarmte van melk in te zetten voor het verwarmen van het woonhuis. Bjorn Weghorst, die voor Loohuis het systeem Milk2Heat ontwikkelde, woont om de hoek in Hertme en het contact was dus snel gelegd. Bjorn komt zelf van de boerderij. “De kachel in de woning staat vaak te roken, terwijl de deuren van de stal open staan vanwege de warmte”, weet Bjorn. Dat moest anders kunnen. Hij maakte er bij de opleiding Technische Bedrijfskunde aan het Saxion zijn afstudeeropdracht van.

“Alle warmte die vrijkomt wordt met Milk2Heat nu ingezet.” In de stal van Hoek, waar de dames koe helemaal onwetend van hun extra functie vredig staan te herkauwen, is een buffervat van 1.000 liter geplaatst. Bij iedere melkbeurt wordt deze volledig opgeladen.

Warmte in huis

De vloerverwarming van het woonhuis, 35 meter verderop, wordt erdoor gevoed op een temperatuur van 45 á 50 graden. De warmte wordt ontvangen in een ontvangstbuffer waardoor er ook gedoucht kan worden met het water van het systeem. Een speciale buis (foto rechts), ontwikkeld voor stadverwarmingssystemen, zorgt voor het transport van de stal naar het woonhuis.

Daarnaast is er in de stal een A-label boiler geplaatst om het water te kunnen doorverwarmen tot 80 graden, zodat ook bij het spoelen van de melkstal en melktank de warmte uit de melk optimaal benut wordt.

Energieneutraal

Bjorn: “Op deze manier kun je dit bedrijf bijna helemaal energieneutraal maken. Omgerekend produceren de 75 koeien toch zo’n 3.200 m3 aardgas. Echter als het min 15 graden is, dan moet de ketel nog wel iets bijverwarmen.” “We zijn nog niet van het gas af. Dat zou misschien kunnen als we ook zonnepanelen plaatsen. Dat is toch de toekomst”, vindt Nico Hoek.

Voor Nico Hoek waren de beweegredenen om tot het systeem over te gaan zowel de duurzaamheidgedachte als ook de economische voordelen. De terugverdientijd van de investering is vijf jaar. “Als het rendabel is, dan maakt dat de keuze wel gemakkelijker.” Bovendien stimuleert afnemer Friesland Campina dit soort initiatieven. Via een soort puntenstelsel, waarbij extra punten voor duurzame maatregelen maar ook bijvoorbeeld voor het houden van open dagen gegeven worden, kan een boerenbedrijf een opslag verdienen op de melkprijs.

Loohuis Agro Neutraal heeft inmiddels al vijftig van deze Milk2Heat-installaties geleverd. “Het gaat in een razend tempo”, aldus Bjorn Weghorst. Nico Hoek en zijn gezin zijn er blij mee. “We hebben begin dit jaar toch behoorlijke lage temperaturen gehad, maar wij hebben het in huis niet koud gehad!” (AJ/BM)