Kavels buitengebied Borne in de etalage

Vrijwillige kavelruil. Een fenomeen dat niet nieuw is, maar al jaren her en der wordt ingezet om versnippering van gronden te verminderen en ‘huiskavels’ te vergroten. Bijkomend voordeel is bovendien nog eens dat er meer koeien in de wei komen en minder landbouwverkeer op de vaak smalle wegen. “Én de kans om uitdagingen op het gebied van natuur en water gebiedsgericht te kunnen oppakken.” Dat zegt Erik Volmerink, kavelruil coördinator van het project Twentse Maat dat wordt uitgevoerd door bureau Eeckhof, adviseurs voor landbouw, ruimtelijke en plattelandsontwikkeling.

Keukentafelgesprekken

Al driekwart jaar is Volmerink nu doende de kansen voor vrijwillige kavelruil binnen de gemeente Borne in kaart te brengen. Hij doet dat in opdracht van de provincie Overijssel en kan daarbij rekenen op financiële steun vanuit Zwolle en de Europese Unie in Brussel. ”In de zomer van 2023 zijn we gestart met de zogenaamde keukentafelgesprekken, vooral met agrarische ondernemers en overige erfeigenaren in het buitengebied van de gemeente. Eind januari was er een wenszitting bij Jachtlust in Hertme, waarin de potentiële interesse nog eens werd bevestigd. Een voorzichtige inschatting leert dat het daarbij in totaal om een aanbod van zo’n 60 à 70 hectare gaat."

Volgens Volmerink een mooie eerste stap, al waakt hij ervoor nu al té optimistisch te willen klinken. “Het buitengebied van de gemeente Borne is niet bijzonder groot, maar wel heel mooi. Groen en divers. We merken dat er door de jaren heen veel grond is versnipperd. Dat heeft te maken met stoppende boeren, maar kan ook historische of infrastructurele redenen hebben. Met dit project proberen we nu het een en ander te repareren. Maar… het blijft te allen tijde vrijwillig. De grondeigenaren moeten het zelf willen en iedereen moet er beter van worden. Zo niet, dan gaat het simpelweg niet door.”

‘Grondeigenaren moeten er zelf helemaal achter staan’

In dat kader wijst de projectcoördinator nog maar eens op de veelbewogen jaren 70, waarin ruilverkavelingen vrijwel gelijk stonden aan het voeren van oorlog. “Naar die periode willen we niet terug, de grondeigenaren moeten er zelf helemaal achter staan.” De laatste grote kavelruil in onze regio was er zo’n twaalf jaar geleden toen het om gronden ging in het gebied Zenderen-Bornerbroek. Met de impulsen vanuit de provincie en de Europese Unie ontstaan er nu nieuwe kansen, waarin de grondeigenaren het goed voor elkaar kunnen krijgen, mét een onafhankelijke begeleiding van het projectteam én financiële steun. “Wellicht een prima moment dus om emotie en oud zeer een plek te geven en er uiteindelijk allemaal beter van te worden, want uiteindelijk willen we met ons allen toe naar economische vitaliteit.”

Volmerink hoopt de komende maanden spijkers met koppen te kunnen slaan en samen met de grondeigenaren die de wenszitting bezochten hun potentiële ruil te bespreken. “Als er echter andere eigenaren van landbouwgronden zijn die ook interesse hebben, dan kunnen ze zich nog melden (e.volmerink@eeckhof.nl / 06 30540 7523). Eind dit jaar moet het proces dan zijn afgerond en hopen we een groot aantal mensen blij gemaakt te kunnen hebben.” (AJ/BM)

foto's: © Raymond Hofsté