Al 60 jaar een ‘Maria waardige’ kapel

“Als pastoor Frank op 9 september 1957 de dan splinternieuwe Mariakapel inzegent, regent het pijpenstelen. Voor de rest van het inwijdingsprogramma moet men helaas uitwijken naar de Sint Stephanuskerk. Het is niet anders’, aldus Jaap Grootenboer in zijn boekwerkje over de Mariakapel dat in 2005 verschijnt. De weersvoorspellingen voor komende zaterdag, de dag waarop het 60-jarig bestaan met onder meer een processie en lof zal worden opgeluisterd, beloven niet veel beters, maar daar maakt het bestuur van de Werkgroep Mariakapel zich vooralsnog maar geen zorgen over.

Een gesprek aan de keukentafel met Harry Rientjes, Erna Oosterik, Jan Mensink en Ben Meijer mondt al snel uit in een waterval van anekdotes, beschouwingen, gemopper en gelach. Samen met Rob Wensink vormt het viertal het bestuur van de werkgroep die in totaal zo’n twintig vrijwilligers beslaat. “We hebben nog één bestuursvacature,” zegt Harry, “stilletjes hopen we op een vrouw.” ‘Als ze maar actief is en het leuk vindt iets voor de gemeenschap te doen”, vult Erna aan.

Elke ochtend bij zonsopgang

Voor Harry is de Mariakapel eigenlijk zijn tweede huis. Hij is de voorzitter van de werkgroep en weet de kapel al die jaren in zijn achtertuin. Al vanaf zijn grootouders is hij er mee opgegroeid, of beter gezegd vergroeid. “Als ik om welke reden dan ook ooit nog eens ergens anders ga wonen, dan kom ik hier wel elke dag terug. De kapel hoort nu eenmaal bij mijn leven”, mijmert hij. Elke ochtend opent hij bij zonsopgang de toegangspoort om hem ’s avonds weer te vergrendelen. En tussendoor springt het hele leger aan vrijwilligers zonder onderbreken bij in het dagelijks onderhoud van de kapel en haar omgeving.

Dat de zestigjarige Mariakapel -een ontwerp van de toenmalige Bornse kunstenaar Herman Liedenbaum- niet alleen een bezienswaardigheid is, blijkt wel uit het feit dat er jaarlijks ruim 20.000 kaarsen worden opgestoken. Ben Meijer: “De kapel is makkelijk toegankelijk, altijd open en bovendien betekent een kort moment voor jezelf heel veel voor een heleboel mensen. De kapel is er niet alleen voor rooms-katholieken, maar voor iedereen, van elk gezindte. Het mooie hier”, zegt Ben glimlachend, “is dat je Maria alles kunt vertellen wat je wilt. Ze luistert, maar praat niet terug. Dat is voor velen al voldoende.”

Erna Oosterik kan zich helemaal vinden in de woorden van haar buurman aan tafel. Mensen willen hier graag komen, de ene keer even in zichzelf gekeerd en dan weer vol verhalen en gesprekken aanknopend. De kapel heeft een hele grote sociale functie. Het is Borns, ‘onder ons’ en schept een noabergevoel.”

Excuusbriefje

Terugkijkend op 60 jaar Mariakapel schiet de werkgroep een groot aantal anekdotes te binnen. Over het offerblok bijvoorbeeld dat meermalen is vernield of zelfs helemaal is meegenomen. Dat er ‘slimmerds’ waren die met een stokje, gedompeld in lijm, probeerden er papiergeld uit te hengelen. Of er op enig moment met het complete blok vandoor gingen en er een ouderwets koekjesblik voor in de plaats zetten, compleet met een excuusbriefje en het verzoek daarin nu tijdelijk het geld te deponeren, zodat ze dat op een later moment ook nog zouden kunnen ophalen. Vol trots toont Harry het kleinood dat ‘ie nog steeds heeft bewaard.

Ook de plotselinge drukte vorig jaar van grote groepen jongeren werkt nog steeds op de lachspieren. Wat bleek? De Mariakapel bleek een van de plekken te zijn waar Pokemons gescoord konden worden. En ook nu nog komen er met enige regelmaat jongeren bij de kapel die louter oog hebben voor hun mobiele telefoon.

Het is duidelijk, de kapel is in zestig jaren tijd een onmisbare plek geworden. Voor veel Bornenaren en mensen van daarbuiten is het een baken. Voor de werkgroep en bewoners in de directe omgeving een sterk verbindende factor. Heel diep in hun hart zouden Rientjes en de zijnen de kapel wel willen ‘overnemen’ van het Utrechtse bisdom. “Dan hebben we de handen vrij”, zo klinkt het. We willen er heel graag een Stichting van maken om zo ook in de toekomst verzekerd te zijn van Maria. Om de zaken, ook als wij er eenmaal niet meer zijn, goed te hebben ingeregeld zodat ook de volgende generaties de weg naar deze markante plek nog kunnen vinden.”

Bijzondere processie

Maar eerst is er het jubileumfeest. Zaterdagavond om 18.00 uur is er een feestelijke H. Eucharistieviering in de St. Stephanuskerk met pastoor Marc Oortman als voorganger. Aansluitend is er dan een bijzondere processie, dwars door het centrum van het dorp naar de ‘Maria waardige kapel’ aan de Koppelsbrink, zoals de bouwers het zestig jaar geleden omschreven. Een processie die ook tien jaar geleden plaatsvond tijdens het gouden jubileum, toen nog onder de bezielende leiding van pastoor Theo van der Sman.

St. Gregorius uit Hertme verzorgt de muzikale ondersteuning. Een korte Lof-viering besluit dan het samenzijn op de plek waar het allemaal om draait. Daarna is er voor iedereen een gezellig samenzijn in de Stefans-Hof. (BM)

Op de bovenste foto van links naar rechts: Harry Rientjes, Jan Mensink, Erna Oosterik en Ben Meijer