‘Nee’ tegen ministerie lijkt geen verstandige keuze

Formeel neemt het college vrijdag een besluit over het verzoek van staatssecretaris Broekers-Knol van Veiligheid en Justitie om het voormalige azc in Azelo op korte termijn te gebruiken voor de opvang van 300 Afghaanse vluchtelingen, maar duidelijk is al wat dat besluit zal zijn. Het college wil de gemeenteraad voorstellen met de plannen in te stemmen. Voornamelijk uit humanitaire redenen, maar ook omdat met een rechtstreeks, specifiek verzoek van het ministerie aan de gemeente Borne de situatie niet denkbeeldig wordt geacht dat bij een ‘nee’ van Borne het Rijk de beslissing kan overrulen en het complex gaat vorderen.

Regie

En dat is een situatie waar men niet in wil verkeren. “Als je zelf de regie houdt, dan heb je ook zeggenschap over hoeveelheden en termijn. Anders loop je continu achter de feiten aan. Het is een van de doorslaggevende argumenten om toch medewerking te willen verlenen”, zegt wethouder Arno Spekschoor. De situatie is urgent. Momenteel worden vluchtelingen uit Afghanistan opgevangen in kazernes en een evenementenhal. “Het zijn mensen die ons hebben geholpen en die kunnen we niet in de steek laten. In tentenkampen onderbrengen kun je niet maken. Als we noodopvang kunnen verlenen, moeten we het gewoon doen. Uit humanitair oogpunt is dat belangrijk”, vindt wethouder Martin Velten.

Koortsachtig overleg

Al op 24 augustus was er een algemeen verzoek vanuit het ministerie aan alle gemeenten om dringend op zoek te gaan naar locaties. Toen was Borne nog van mening dat de mogelijkheden in de gemeente te beperkt waren. De ‘persoonlijke’ brief van de staatssecretaris afgelopen donderdag maakte de situatie anders. Vrijdag volgde overleg in het college. “Het was geen ABC-tje”, vertelt wethouder Michel Kotteman. Vorig jaar maakte het college een enorme uitglijder door, zonder overleg met omwonenden en raad en tegen alle afspraken in, Maria Mediatrix toch weer te gaan verhuren aan het COA. Met als gevolg een ‘bult gedonder’. Met name Kotteman kreeg er flink van langs.

Dilemma

Kotteman: “We stonden toch wel voor een enorm dilemma en er speelde een mix van emoties. Getergd, balen, moet ik dan weer naar de omwonenden toe? Maar je kunt ook niet weglopen voor je verantwoordelijkheden. Dan had ik maar een ander vak moeten kiezen. We kennen allemaal de beelden en we roepen dat we sociaal willen zijn. Maar als het erop aan komt, dan is het vaak ‘not in my backyard’. Zo willen we ook niet zijn in Borne.”

Dat de opvang slechts voor een jaar zou zijn, maakt ook voor Kotteman het plan acceptabeler. Maar met frustratie blijft hij wel zitten. “We hebben ‘regietafels’ in het leven geroepen, juist om te voorkomen dat we iedere keer in deze noodsituaties terecht komen. Het COA zou een kernvoorraad aanhouden en daaromheen een flexibele schil voor als de toestroom plotseling groter zou worden. Wij hebben al 25 jaar een azc en voldoen keurig aan de taakstelling voor huisvesting van statushouders. Maar er zijn ook gemeenten die dat niet doen – en laten we ze maar gewoon benoemen: in de Randstad en de Biblebelt – en die worden niet aangepakt. Laat die ook maar eens hun best doen!”

Gemeenteraad heeft laatste woord

En toch wil ook Michel Kotteman zijn medewerking verlenen. “Als Limburg overstroomt, dan staan we allemaal klaar, dat moeten we ook voor deze mensen doen. Een jaar is beheersbaar.” Hij heeft er vertrouwen in dat er ‘harde afspraken’ gemaakt kunnen worden. “De laatste keer heeft het COA zich ook aan de afspraken gehouden en zijn ze eind 2019 vertrokken.”

De plannen voor de herontwikkeling van het terrein gaan overigens gewoon door. Mocht de gemeenteraad volgende week dinsdag het besluit van het college accorderen, dan zouden binnen 1 à 2 maanden de vluchtelingen in Azelo kunnen arriveren, voor noodopvang tot eind 2022. (AJ)