‘Ook de  grootste storm waait over’
DE ONTMOETING MET AB WEINREDER

‘Ook de grootste storm waait over’

Ab Weinreder neemt woensdag, een kleine dertien jaar later dan eigenlijk de bedoeling was, afscheid als marktmeester. De voormalige opzichter van de gemeente Borne is ook op zijn 74ste nog een actief man, wat onder meer blijkt uit zijn voorzitterschap van de Stichting Kringloopwinkel Borne. In de 29ste aflevering van onze gesprekkenserie De Ontmoeting komt hij uitvoerig aan het woord. Realiteitszin voert de boventoon. “Want ook de grootste storm waait na drie weken over.”

Hoe verliepen de eerste jaren van je leven?
Ik ben geboren in Almelo, in een heel kleine arbeiderswoning aan de Witvoetenstraat. Ik was de middelste van zeven kinderen en had een broer en vijf zussen. Ja, je kunt zeggen dat ik altijd in de verdrukking zat, vooral met zoveel grieten in huis, haha. Mijn vader werkte bij Signaal in Hengelo. Hij overleed aan kanker toen ik dertien was. We hadden het thuis niet breed. Er was in die tijd nog geen weduwepensioen, we waren volledig afhankelijk van de Sociale Dienst. Had je kleren nodig, dan kon je die in een winkel ophalen en kreeg je spullen mee die niemand aan wilde.

Thuis was moeder de big mama. Ze was flink uit de kluiten gewassen, maar bij haar hadden we het altijd lekker warm, ze was een heel lief mens. We hebben een onbezorgde jeugd gehad. We hadden het krap, maar het was goed.

Na de lagere school, de Prinses Irene, heb ik de ambachtschool gedaan en daarna moest ik aan het werk. Eerst bij Ten Cate in de spinnerij, later ben ik nog eventjes ijzervlechter geweest en voeger, voordat ik bij mijn oudste broer in de straatmakerij terecht kwam. Van daaruit ben ik op mijn 21ste voor mezelf begonnen. De Stichting Sociaal Fonds Bouwnijverheid vond me nog te jong. Ik heb het aangekaart bij de Raad van Beroep in Zwolle en ik won de zaak. Kreeg ik alsnog mijn papieren. Vervolgens heb ik acht jaar voor mezelf gewerkt. Van 1964 tot en met 1971 had ik een bedrijfje in bestrating met zeven man personeel dat onder meer voor de gemeente Borne werkte.

Ben je zo ook aan je baan bij de gemeente Borne gekomen?
Ja, in feite wel. Toenmalig opzichter Harry van Harten ging met pensioen en zei tegen me dat zijn baan typisch iets voor mij was. Daar moest ik even over prakkiseren. Toen ik hem vroeg wat ik kon verdienen zei hij, dat we maar even bij administrateur Joochems langs moesten gaan. Die zei: 900 gulden per maand. Ik zei dat ik het daarvoor niet ging doen en 1100 gulden wilde. Dat kon niet, ik liep naar buiten en zei tegen Harry dat het niet door ging.

Harry zei: ‘Het gaat wel door. De gemeente huurt jouw aanhanger met gereedschap voor 200 gulden per maand, zo dat je toch aan die 1100 gulden komt’. Ik moest nog wel gekeurd worden in Hengelo. De dokter klopte een keer op mijn knie en op mijn rug en het was in orde. Zo kwam ik op 1 januari 1972 officieel in dienst bij de gemeente, maar in feite zat ik er dus al vanaf 1964.

Wat heeft het me je gedaan dat je je vader zo vroeg moest missen?
Eigenlijk besef je het op die leeftijd allemaal nog niet zo goed. Hij had kanker in zijn gezicht, dat voor een groot deel was vervangen door kunstmateriaal en lag veel in het Antoni van Leeuwenhoek -ziekenhuis in Amsterdam. Van de ene kant is het heel erg en weet je ook dat hij zo ziek is, van de andere kant had iedereen in onze straat met ons te doen. Ik weet nog dat ik in die periode van een buurvrouw een sigaret kreeg. Ik had nog nooit gerookt, maar dat heb ik vervolgens veertig jaar gedaan. En voor het eerst van mijn leven zat ik in een auto. Maar het was wel een volgauto.

 

Door het overlijden van mijn vader heb ik wel vroeg een stuk verantwoordelijkheid opgepakt. Omdat we afhankelijk waren van de Sociale Dienst deed je aan alles mee waarbij je zelf wat kon meepakken om de zaak thuis te verlichten.

Zijn er andere ingrijpende gebeurtenissen geweest, die je leven mede hebben bepaald?
Vooral het plotselinge overlijden van mijn zoon Henk heeft er heel fors ingehakt. Hij is maar 49 jaar geworden en stierf aan een hersenbloeding. Zo maar in één keer, we waren nergens op verdacht. Hij had een biologisch bedrijf in Meppel. We kregen om vijf uur ‘s middags bericht dat we direct moesten komen. In het ziekenhuis kregen we meteen te horen dat we geen hoop mochten hebben, hij was hooguit een kasplantje geworden. Twee dagen later was het voorbij. Ik was liever zelf gegaan, dat had ik er graag voor over gehad, echt waar. Ouders horen hun kinderen niet te overleven. Het enige wat ik kan doen is geregeld naar het kerkhof gaan in Ruinerwold. Zijn bedrijf Het Blauwe Huis, gespecialiseerd in kruiden, draait gewoon door. De producten worden in reformwinkels verkocht. Verder was ook de scheiding van mijn eerste vrouw een heftig moment. Dat gebeurde een jaar nadat ik in 1982 bij de Melbuulkes Prins Carnaval was geweest. Dat kreeg het later allemaal op de kop. Ondertussen ben ik alweer 32 jaar heel gelukkig met Ans.

Was je zo’n feestbeest dan?
In die tijd wel. Ik deed vaak als laatste de deur dicht. Of dat nou bijvoorbeeld bij NEO was, waar ik bestuurslid, lid van de kantinecommissie en jeugdleider was, of bij het carnaval dat in die tijd werd gehouden bij het kegelcentrum van Dick en Willy van de Werf aan de Bernhardlaan. Toch heb ik in die tijd nog het meest genoten van de feestavonden voor mensen met een verstandelijke beperking in De Marke in Deurningen. Daar werd het carnaval ‘s middags gevierd en die mensen waren zo gelukkig, daar kon ik ontzettend van genieten. Dan liep je de polonaise erbij en waren ze onuitputtelijk.

Waar geniet jezelf het meest van?
Ik heb altijd het meest genoten van mijn kinderen en dat doe ik nog. Na het overlijden van Henk heb ik er nog vier, twee uit mijn eerste huwelijk en twee met Ans. En ik geniet enorm van mijn zes kleinkinderen, vier jongens en twee meisjes. De laatste twee zijn dit jaar kort achter geboren, op 15 en 20 juli. Prachtig. Genieten kan ik ook nog steeds van de vakanties. Vaak gaan we naar de Canarische Eilanden (rechts), als het enigszins kan elk voorjaar. ‘s Zomers staan we meestal met de caravan in Zoutelande in Zeeland, op een boerencamping met grote plaatsen, heerlijk rustig.

Als je je leven zou mogen overdoen, zou je dingen dan nu anders doen?
Eerlijk gezegd denk ik van niet. Mijn leven is eigenlijk vrij regelmatig en naar mijn zin verlopen en ik heb overal mijn plezier aan gehad. Ik vind het goed, er is niet iets dat ik anders had willen doen. Ik heb ook zo mijn lol gehad en aan mijn werk heb ik geen dag een hekel gehad. Ik ben nog altijd trots dat ik nooit heb hoeven solliciteren en altijd ben gevraagd. Natuurlijk heb je net als ieder ander ook tegenslagen gekend. Dat hoort er jammer genoeg bij. Maar ik weet ondertussen ook dat zelfs de zwaarste storm een keer gaat liggen.

Je bent vooral bekend geworden als marktmeester, wat deed je nog meer?
Officieel was ik opzichter openbare werken, reiniging, riolering, bestrating en ongediertebestrijding. Daar kwamen later de taken van marktmeester en coördinator voor de kermis bij. Harry van Harten heeft dat eerst nog twee jaar zelf gedaan. Je int het geld van de marktkooplieden, deelt de plaatsen uit en onderhoud de contacten met de Centrale Vereniging van de Ambulante Handel.

Na je pensioen ben je nog dertien jaar door gegaan als marktmeester
Toen ik met pensioen ging, stuurden de marktkooplui een brief naar B & W met de vraag of ik niet mocht blijven. Kennelijk vonden ze dat ik wel goed voor hun belangen op kwam. Op een dag moest ik bij Cees Brekelmans komen, toen nog de burgemeester. Hij vroeg me of ik dat wel wilde. Toen ik zei dat het voor mij een soort hobby was, vond hij het goed dat ik bleef. Er hebben wel eens mensen aan me gevraagd of ik nou voor mijn baas de gemeente werkte of voor de marktkooplui. Je moet gewoon duidelijk zijn naar die mensen en de exploitanten van de kermis. Anders kom je in de problemen. Je moet niet ergens voor weglopen of bang zijn en soms je poot strak houden. Je kunt beter eerst nee zeggen, dan kan het altijd nog ja worden. Andersom kan niet, dan ga je voor het gaas en blijf je ermee bezig. Weet je, het gaat erom dat je er samen wat moois van maakt. Het omgaan met die mensen is gewoon leuk. Er is altijd humor, dat begint al ‘s morgens als je komt. Ik heb er altijd met plezier rondgelopen, ook als het koud was en er maar twee of drie waren.

Hoe zie je de toekomst van de markt en de kermis?
Niet echt rooskleurig natuurlijk. Toen ik begon hadden we 42 kooplieden en een wachtlijst van meer dan vijftig kandidaten Nu staan er 24 en is er geen wachtlijst. Ik ben bang dat er over tien jaar geen markt meer is, hooguit nog een minimarkt. Ik ben echt markminded en heb bijvoorbeeld laatst nog de Albert Cuyp in Amsterdam en met de Kringloop de Markthallen in Rotterdam bezocht. Heel leuk, die cultuur erbij ook. Maar het gaat landelijk overal hard achteruit, de kermis nog meer dan de markt. Je hebt zoveel pretparken waar je voor een bedrag overal gratis in kunt en vaak nog eten krijgt ook, dat mensen de attracties van een kleine kermis al snel te duur vinden. In de beginjaren bracht de kermis in twee dagen 30.000 gulden op. Dan zaten het gemeentehuis en de bank dicht en de aannemers gaven hun personeel vrij. Dan kwam iedereen bij De Ster van Baartman en deed meneer Knuif er een rondje van de zaak in namens de Rabobank. Dat heb je niet meer.

En de markt, tja. Vroeger waren de dames thuis, maar die werken nu ook hele dagen voor een baas, supermarkten zijn tot acht uur ‘s avonds open en je kunt ook op zondag in winkels terecht waar je allerlei producten vindt die je vroeger op de markt kocht. Het is tegenwoordig vooral nog een gunfactor. Henk Beugelink krijgt bij zijn kaaskraam vaste klanten van BVV Borne, anderen gaan om vergelijkbare redenen naar Boomkamp. Elke koopman zal beamen dat het terugloopt, het echt leuke qua verdienen is er af. Maar de mensen met goed spul zullen uiteindelijk wel blijven bestaan.

Hoe ga je de tijd vullen, nu je echt stopt als marktmeester?
Behalve met nu en dan op vakantie gaan, passen we twee keer per week op een kleinzoon. Verder mag ik graag bezig zijn in ons volkstuintje en heb ik verder ben ik natuurlijk geregeld bij de Kringloop, waar ik al twaalf jaar voorzitter van ben. Dertig jaar geleden is die organisatie ontstaan vanuit verschillende groeperingen in Borne, zoals de gemeente, de Bundeling Bornse Ondernemers, de vakbond, de kerk en de Sociale Dienst. Wim Smies is na een kleine twintig jaar gestopt als voorzitter en vroeg aan mij of ik het van hem wilde overnemen. Het is dankbaar om te doen. Toen ik als voorzitter begon, hadden we twee man in vaste dienst. Nu zijn dat er dertien en hebben we ook nog eens twintig vrijwilligers en een bestuur van zes mensen. Als alles lekker loopt -en dat doet het- heb je het als voorzitter gemakkelijk. De Kringloop stimuleert niet alleen het hergebruik van goederen, maar helpt ook mensen met zeg maar een rugzakje, die anders nooit aan de beurt zouden komen in de maatschappij, aan een baan. We hebben ervoor kunnen zorgen dat de lessen schoolzwemmen voor vier jaar gegarandeerd konden worden en hebben vorig jaar voor 40.000 euro aan goede doelen mogen geven. We hebben de AED’s in de wijken kunnen bekostigen en zijn nu in overleg met de sportverenigingen of we dat voor heel Borne kunnen doen.

De laatste vraag: Wat betekent Borne voor jou?
Hoewel ik in Almelo ben geboren, zal ik daar nooit meer naar terug gaan. Ik voel me thuis in Borne, maar dan ook echt! Het dorpsachtige, de saamhorigheid, je bent overal bij betrokken. Hier wil ik ook begraven worden, ik ga hier nooit meer weg.



Op de bovenste foto Ab Weinreder op de markt met achter hem vanaf links Esther, Ivonne en John Stege. Daaronder tweede van rechts met zijn broers en zussen Annie, Bouke, Hieke, Jan, Joke en Wil. Geheel onder samen met kameraad Jan Wiggers.

 

© BorneBoeit. Op onze artikelen en beeldmateriaal rust copyright.
Voor meer informatie raadpleeg de spelregels.

Deel
De link is gekopieerd naar het klembord!
reageren op deze pagina

NLdoet het soms ook clandestien

Jaarlijks organiseert het Oranjefonds in maart de ‘nationale klusdagen’ onder de...
16-03-2024

Aegidiusschool speelt gemeenteraadje

Als het aan de kinderen van groep 7/8 van de St. Aegidiusschool ligt moeten er in hun dorp in...
13-03-2024

Kavels buitengebied Borne in de etalage

Vrijwillige kavelruil. Een fenomeen dat niet nieuw is, maar al jaren her en der wordt ingezet om...
06-03-2024

Borns Bijtje voor Helga van den Berg

Tijdens een feestelijke bijeenkomst in De Tuinkamer in Hertme nam Helga van den Berg, de...
05-03-2024

Gemeente wil beeldbepalende noordelijke entree...

Voor het ontwikkelen van een beeldbepalende en groene noordelijke entree voor Borne, met...
29-02-2024

‘Geen monopolie op ervaringsdeskundigheid’

Dinsdagavond tijdens de raadsvergadering werd de lokale Inclusieagenda vastgesteld. Een...
28-02-2024