Zwart-wit fotografie in Synagoge

Een documentaire fotograaf als Carla Kogelman (1961) kijkt anders naar de wereld dan een `gewone` fotograaf. Een documentair fotograaf vertelt een verhaal in de foto’s. Het is haar of zijn blik die de foto’s maakt: haar of zijn blik die een verhaal vertelt maar een tekst staat er niet bij. De beschouwer van de foto’s kan er ook zelf haar of zijn verhaal bij bedenken. Juist dat maakt het bekijken van de foto’s van Carla Kogelman zo bijzonder.

Wie is Carla Kogelman?

Haar jeugd bracht ze tot haar 18e jaar door in Bornerbroek. Toen nog behorende bij Borne, nu een deel van de gemeente Almelo. Maar ingeklemd tussen snelwegen is er zelfs geen verwijzing meer naar haar jeugddorp. Momenteel woont ze in Amersfoort. Ze is als Sociaal Cultureel medewerker opgeleid en heeft een theaterbureau gehad. In 2011 is Carla Kogelman afgestudeerd aan de Fotoacademie in Amsterdam. Haar fotografiewerk maakt zij voornamelijk in zwart-wit. Op haar website zijn veel van haar foto’s te bewonderen.

Werk in de Synagoge

Twee verschillende series foto’s zijn in de Synagoge te bewonderen. Een serie is in de Oostkaap, Zuid Afrika op het platteland gemaakt en de andere serie gaat over een groot Surinaams gezin uit Amsterdam.

Ze fotografeert graag opgroeiende jeugd zeker als er theater of sport aan de orde is. Ze heeft gekozen voor zwart-wit fotografie omdat kleur voor haar afleidt van het verhaal. Ook zijn de foto’s puur, ze maakt nauwelijks gebruik van een fotobewerkingsprogramma. Wel eens een enkele keer wordt het contrast wat meer aangezet maar daar blijft het vaak bij. Ook croppen (knippen of deels afsnijden) doet Carla Kogelman zelden. Op de foto zie je dan ook wat zij in haar lens gezien heeft.

Wel zit er een volgorde in haar werk: kinderen rennen het verhaal in en op de laatste foto gaat een persoon hoopvol een deur door, de wereld in. De dansfoto’s (foto rechts) zijn in opdracht van Dance4Life gemaakt. De kinderen, in het bijzonder Pixie uit het grote gezin, zijn buiten de voorstelling gefotografeerd want dat is interessanter. De voorstelling zelf is door iemand bedacht: het verhaal na de dans niet. Daar zie je dan de puurheid van de deelnemende kinderen.

“Het meest interessant is het gevoel om de gebeurtenis heen,” vindt Carla Kofferman. “Anders is het registreren en dat doet iedereen al met zijn mobiel. De series gaan dan ook meer over mijzelf dan over de geportretteerden.”

Ander werk en prijzen

Carla Kogelman is een zeer gelauwerde fotograaf. Ze won vele prestigieuze prijzen, een paar keer de Zilveren Camera maar ook won ze prijzen bij de World Press Photo. Zelfs vorige week nog ontving ze een prijs bij de huidige World Press Photo die momenteel in de Nieuwe Kerk Amsterdam tentoongesteld wordt voor `Ich bin Waldviertel.`Hopelijk komt deze tentoonstelling ook in Twente te hangen.

Op dit moment is ze ook bezig met een lange termijnplan in Oostenrijk in het Waldviertel waar ze voor een deel van het project een World Press prijs won. Daar volgt ze opgroeiende plattelandskinderen. Eigenlijk wilde ze een serie maken bij het platteland van haar jeugd in Bornerbroek, maar dat wilde niet. Er is teveel veranderd. In Waldviertel werd ze vriendelijk ontvangen bij een boerengezin en daar begon ze beelden vast te leggen. Sindsdien gaat ze in de zomer geregeld een paar weken terug om te fotograferen.

Carla Kogelman fotografeert ook volwassenen. Ze heeft portretten gemaakt van vrouwelijke gevangenen, gefotografeerd in een bejaardenhuis maar ook heeft ze portretten gemaakt van artiesten. Ze verstaat de kunst om eigenschappen van geportretteerden, of het nu volwassenen zijn of kinderen, in zwart-wit over te brengen (foto rechts, Afrika).

Ze is benieuwd wat er gebeurt in gevoel bij de beschouwers van de twee series in de Synagoge. Zowel benieuwd voor haarzelf als voor de toeschouwer. Ze is door de ruimte wat gebonden, zo groot is de synagoge niet.

Bij het inrichten van de tentoonstelling wordt Carla Kogelman geholpen door Nienke Wobben. De tentoonstelling wordt morgenmiddag geopend en is tot 2 juni op zondagmiddag van 14.00 uur tot 17.00 uur te bezichtigen. (AM)

Websites:

www.worldpressphoto.org

www.carlakogelman.nl

www.bornsesynagoge.nl