Feestmakers van serieus werk

‘Carnaval vier je samen’, zei preses Henk van den Berg tijdens de officiële installatie van prins Ronny tot Stadsprins van Borne. Een oproep tot saamhorigheid en verdraagzaamheid die het carnaval in Borne, Hertme en Zenderen een vernieuwend en eigentijds gezicht zou moeten geven. Binnen de oud-prinsen van De Toet’nbloazers klinkt deze oproep als muziek in de oren. Zij vormen een select gezelschap binnen de vereniging, hebben hun tentakels in alle geledingen van de plaatselijke gemeenschap en doen er - vooral ook achter de schermen - alles aan ‘de boel bij elkaar te houden’.

Haantjes en kartrekkers

De oud-prinsen van De Toet’nbloazers vormen een bonte verzameling haantjes en kartrekkers die alle ins en outs van het carnaval al hebben meegemaakt, eraan verknocht zijn geraakt en hun diverse netwerken nog steeds volop aanwenden om iets voor de (carnavals)gemeenschap te kunnen betekenen.

Jubilaris Jan Wensink, die 50 jaar geleden tot Stadsprins werd gebombardeerd, zegt: ‘We zijn een soort Raad van Advies. Mensen binnen en buiten de vereniging kunnen op ons een beroep doen in tal van situaties. Wij vinden het een morele plicht onze kennis, expertise en contacten in te zetten om het carnaval en daarmee de samenhang binnen onze gemeenschap naar het allerhoogste plan te tillen.”

Fraaie woorden. Maar de kunst van de oud-prinsen is er vooral in gelegen dat ze van hun serieuze opdracht ook steeds weer een feestje kunnen maken. Hun - soms tumultueuze -maandelijkse vergaderingen in de Carnahal gaan steevast gepaard met een schaaltje harde worst en blokjes kaas. “Het moet immers wel leuk blijven”, zegt Henk Goor (de Stadsprins in 2000) glunderend.

Stijve en soms stevig gebouwde lichamen

Vlak voor de kerstdagen heerst er een ongewone spanning bij de mannen. Op een van hun avonden dient er namelijk een Tirolerdansje te worden ingestudeerd. De instructrice van de avond is de leidster van de dansmarietjes en achter haar bedenkelijke blik schuilt één grote grijns. De stijve en soms stevig gebouwde lichamen van de mannen geven niet echt mee, om over hun ritmegevoel nog maar te zwijgen. Zweetdruppels en gefoeter strijden om voorrang.

Na een half uur vinden ze het wel goed. “Volgende keer gaat het echt wel beter”, verzucht een uitgebluste Jan Matel, de Stadsprins in 2006. Even later gaat het serieuze verhaal weer verder. “Is er nog genoeg geld in kas om tijdens de optocht presentjes vanaf de wagen te kunnen strooien?”, vraagt de voorzitter, “of moeten we weer lappen?” Er wordt gelapt. Zonder morren, want ze hebben nu eenmaal een naam hoog te houden.

Tijdens de uitvoering van hun Tiroler meesterwerk, op het gala van de Toet’nbloazers in januari, ontvangen ze glunderend de beloning voor hun inspanningen. Ze krijgen in no time de zaal plat en oogsten een ovationeel applaus. Hetzelfde kunstje herhalen ze nog eens tijdens de Poppenkastmiddag bij café Platenkamp, waar ze onaangekondigd een reprise geven van hun kunnen. En ook nu weer krijgen ze het voor elkaar. De tent staat op zijn kop!

Lief en leed

In januari nadert ook de wagenbouw haar hoogtepunt. Herman Ellenbroek (Stadsprins in 2009) is de onbenoemde leider. “Dit is zo belangrijk hè”, zegt hij trots. “Deze maanden komen hier heel veel mensen samen om te bouwen, met elkaar te kletsen, ja soms zelfs om lief en leed met elkaar te delen. Voor velen is het bouwen belangrijker dan dat ene shine-moment van de optocht zelf. Deze hal heeft een enorme sociale functie. En dat wordt nog eens versterkt doordat we hier ook werken aan de wagen voor de G-tjes. Prachtig om te doen en volgend jaar gaan we er Aveleijn ook bij betrekken.”

En dan is het zaterdag, de dag van de Grote Bornse Carnavalsoptocht. Elke oud-prins kent zijn taak. Al ruim voor 10.00 uur zijn Theo Lassche (1997), Rob Wensink (2005), Jan Willem Klein Winkel (2017) en Arno ten Voorde (1997) druk doende de oud-prinsenwagen te vullen met het aangeschafte strooigoed, Herman Ellenbroek coördineert het uitrijden van de grote praalwagen en Peter Korf (Stadsprins in 1999) jakkert met zijn bestelbus van hot naar her om alle spullen op de diverse plekken te krijgen. Henk Goor wenst iedereen nog even veel plezier en verdwijnt dan met gezwinde spoed naar Rostock, 600 kilometer verderop, om daarginds aan zijn sportieve verplichtingen te voldoen (“potverdorie, morgen ben ik er weer bij hoor!”).

De karbonades

Rond twaalf uur verzamelt eenieder zich bij Jan Koehorst (Stadsprins in 2012). Daar is het traditionele karbonades eten. Een happening die ooit door Stadsprins 1978 vader Peter in het leven is geroepen en na zijn overlijden door zoon Jan samen met Peter Korf werd voortgezet.

Een uurtje later zijn de haantjes en kartrekkers er klaar voor. Ze beklimmen hun wagen met ‘de ouwe Jan’ op zijn vaste plek, linksvoor. Een paar uur verder is het klaar. Volgende maand is er weer een vergadering, want het leven en hun werk gaat door. Steeds opnieuw, elk jaar weer. (AJ/BM)