Pop-up textielcafé in Het Spanjaard
06-11-2021
VERHALEN OPHALEN OVER TEXTIELHISTORIE TIJDENS ONTMOETING OP ZATERDAGMIDDAG

Pop-up textielcafé in Het Spanjaard

Voor enkele uren is op deze middag Het Spanjaard omgetoverd tot een ontmoetingsplaats. Voor iedereen die iets te vertellen heeft over de textielhistorie van Borne en voor de geïnteresseerde luisteraars. Opgezet door het museum Bussemakerhuis samen met Twentehoes/Overijsselacademie. Marco Krijnsen, verbonden aan het Twentehoes, ging in gesprek met gasten, met een verhaal uit het textielverleden van Borne, en het publiek. Zes musea in Twente organiseren op zes achtereenvolgende zaterdagen textielcafé ’s in hun eigen lokale omgeving. Centraal staat: welke herinneringen heeft u aan de plaatselijke textielfabriek? Alles in het kader van het Textiel Festival Twente en het project de Rode Draad van Borne.

 

Herinneringen

De organisatie was op zoek naar verhalen uit het verleden. Een drietal gasten zijn hiervoor uitgenodigd: Paul Denekamp, nazaat van de familie Spanjaard; Joke Neurdenburg dochter van voormalig bedrijfsleider van Spanjaard en Anna Maria Nyk, dochter van de collectioneur van Kenmore overhemden. Zij namen de vele luisteraars uit het heden mee in hun herinneringen uit vervlogen tijden. De vertellers prikkelden anderen om hun herinneringen en anekdotes te delen.

 

Paul Denekamp is auteur van het boek Verweven met Twente en achterkleinkind van Paulien Spanjaard. Hij duidt de familie Spanjaard als de ‘nouveau riche’. Voordat de Spanjaardfamilie succesvol was in de textielbusiness verdiende men het brood als marskramer. “In het bezit van één broek. Een boerin moest tijdens de koop van handelswaar van Spanjaard, eerst het gat in de broek repareren”, vertelt Denekamp. Hij nam het publiek mee in de verhalen die hij in zijn boek heeft beschreven.

 

Een historisch overzicht dat herkenbaar was voor de ingewijden. Eva Bosma vulde het verhaal uit de naoorlogse periode aan. Haar moeder is telg uit de Spanjaardfamilie en haar vader zat in de directie van de firma. “Als kind herinner ik mij nog de vele gesprekken die over de fabriek aan tafel, tijdens het eten, gevoerd werden. De vele bloemen die plots in huis stonden. Het was feest”, herinnert zij zich. Want door de fusie met Ten Cate was Spanjaard gered. Vele jaren later pakte het anders uit.

 

Joke Neurdenburg blikte terug op een trieste tijd. Als vierjarig kind verloor zij in 1943 haar vader. In die tijd werd massaal het werk, in verschillende fabrieken in Twente, neergelegd. Als reactie op werving van de inzet van mannen door de Duitse bezetter. De vader van Neurdenburg was bedrijfsleider bij Spanjaard.

 

Anna Maria Nyk, colour professional en trendforcaster, gaf een inkijkje in de ontwikkeling van de Kenmore overhemden. Haar vader ontwierp voor 1974 de overhemden en dessins voor het in die tijd succesvolle merk. Het was een ‘Aha-erlebnis’ voor velen. Een overhemd dat door BN’ers werd gepromoot. Nyk toonde brochures met foto’s van Ivo Niehe en Paul van Vliet. Na 1974 zetten haar ouders in het pand van Spanjaard onder eigen naam een ontwerpbureau voor de heren bovenkleding verder op.

 

Frits Kaan, kleinzoon van Karel Spanjaard, vulde aan. “In mijn studententijd, 1959, was ik behept met het proefdragen van Kenmore overhemden.” Vader vroeg regelmatig hoe de Kenmores bevielen. “Het antwoord: Ze ventileren niet, werd mij niet in dank afgenomen”, deelde Kaan met de aanwezigen. Bijzonder waren de oude gravures die Nyk toonde. Zij vond deze in Het Spanjaard complex, toen zij bij haar vader in de zaak stapte. Waardevol, met beelden van Zonnestraal flanellen lakens. De oude platen worden geschonken aan het Bussemakerhuis.

 

De vele verhalen roepen nieuwe op. Van het bezoek van prinses Sophia en Willem lll aan Borne tot aan het vakantiewerk bij het inpakken van linnen lakens. De legendarische merken Cinderella, Teddy luiers, Rheumanella en Kenmore zorgden voor een kettingreacties aan verhalen en anekdotes.

 

Gastheer Building Design Architectuur

Gastheer voor deze middag is Roy Pol. Hij vertegenwoordigt Het Spanjaard, een kenniscentrum waar bedrijven uit alle sectoren van de bouw gehuisvest zijn. Een uitermate geschikte locatie voor dit eerste textielcafé in Borne. “Wij hebben het pand in 2017 van Welbions gekocht. Vervolgens gerestaureerd en gerenoveerd met een knipoog naar het textielverleden”, legt Pol uit. Verschillende elementen zijn intact gebleven. Bij het reinigen van de draagbalken op de zolder ontdekte men ingekerfde namen en uitspraken van het personeel. Deze zijn zorgvuldig bewaard gebleven.

 

Meer weten over textiel in Borne en Twente?

Wilma Witteman, conservator van het Bussemakerhuis, attendeerde het publiek op het boek ‘De fameuze ster uit Borne’. Een relaas van een werknemer op de reclameafdeling van Koninklijke Spanjaard in Borne in 1970. Het is te downloden: robmeiierwww.ootmarsumnu.nl. De bedoeling is om de oogst van het oral history-project ook te gebruiken voor een podcastserie over de verdwenen Textielindustrie en een publicatie over het fabrieksleven van vroeger. (YD)

 

© BorneBoeit. Op onze artikelen en beeldmateriaal rust copyright.
Voor meer informatie raadpleeg de spelregels.

Deel
De link is gekopieerd naar het klembord!
reageren op deze pagina

Nieuwe fase voor Méér Muziek in de Klas

Sinds enkele jaren wordt er in Borne keihard gewerkt aan het geven van nieuwe impulsen aan het...
18-03-2024

Het geheim van de kimono

Acht maanden lang vind je ‘een beetje Japan in Borne’. In het museum Bussemakerhuis,...
09-03-2024

Borne-Nu op de bres voor Koetshuisje

In de voorliggende plannen voor het Huis van Borne is geen plaats meer voor exposities in het...
06-03-2024

NEO verliest van Achilles’12

Achilles’12 startte zaterdagavond sterk in Hengelo en kreeg in de eerste minuten al een...
19-02-2024

Liefde voor het landschap

De schilder Gertjan Scholte-Albers houdt van het buitenleven. Zijn waarnemingen van het Gronings...
16-02-2024

Jong muzikaal viertal organiseert ‘lekker’ feest

De een studeert MBO-podium/evenementen, de ander HBO-rechten en de derde en vierde specialiseren...
08-02-2024