Leven met een robothand…

Zijn leven lachte Peter ter Keurs toe tot de fatale dag in oktober 2012. Door een, achteraf gezien, mechanische fout in een apparaat, verloor hij zijn vingertoppen van de wijsvinger en middelvinger.

Zijn vrouw verwachtte een kind, hij had plezier in zijn werk en tot zover liep zijn leven op dat moment op rolletjes. Die dag veranderde alles.

Wie is Peter ter Keurs

Hij is geboren in 1970 en vanaf zijn 17e jaar werkte hij in de transportwereld. Op die jonge leeftijd nog laden en lossen van vrachtauto’s en na zijn 18e verjaardag haalde hij zijn rijbewijzen voor vrachtwagenchauffeur. Na een paar jaar op Italië rijden, moest hij er wel aan geloven en zijn chauffeursdiploma halen. Geen gemakkelijke studie, maar ook dat diploma haalde hij binnen. Levend vee vervoerde hij in die 12 ½ jaar.

Toen kreeg hij rugklachten en veranderde hij van baan. Hij ging veevoer vervoeren naar Duitsland en haalde graan terug naar Nederland. Ook dat werk deed hij met plezier, werken lag hem wel en op de weg met zijn wagen was het mooiste dat er was.

In de wagen zat een vijzel om de laatste resten uit de wagen te halen. Voorzien van alle veiligheidskleding die hij bij het werk aan moest hebben, bediende hij de vijzel. Het vermoeden is dat een haperende oliekraan ervoor zorgde dat de manchet van de veiligheidshandschoen achter de vijzel, die nog draaide, bleef haken. Zo verloor hij de topjes.

Het verloop na het ongeluk

In het UMCG te Groningen werd Peter ter Keurs verzorgd en het was de bedoeling dat hij na drie maanden, genezen, weer aan het werk kon. Toen begon de ellende. Peter kreeg CPRS ofwel Complex Pijn Regionaal Syndroom, ook wel posttraumatische dystrofie. De vijzel had, kort gezegd, de pezen, spieren en zenuwen in zijn hand kapot getrokken. Peter kwam voor zijn gevoel van de hemel (vóór het ongeluk) in de hel (na het ongeluk) terecht. Hij had pijn: iedere dag en nacht, ieder uur en iedere minuut. “Alsof je er voortdurend kokend water over gooit.”

Wat deed pijn met je?

“Diep verdriet voel je, je wordt chagrijnig, alles gaat fout, wat je ook probeert. Niets gaat meer goed, iedere aanraking doet pijn. Je krijgt geen slaap, je hebt geen eetlust, je slikt een wereld aan pijnstillers, tot zware morfine toe en niets helpt. Ik verloor 20 kg aan lichaamsgewicht. Niets hielp me, de zenuwen en de spieren van mijn hand trokken samen in mijn hand, alles in mijn hand was kapot.”

Het verdere verloop na vier weken

Peter kreeg te horen dat hij zijn hand kon kwijtraken. Hij is bij de beste specialisten op het terrein van CPRS geweest en die hebben volgens Peter hun best gedaan. Op 7 mei 2013 werden eerst zijn vingers geamputeerd en binnen een week bleek zijn hele hand ontstoken. Van 17 mei 2013 tot september 2014 werden alle artsen bezocht op het gebied van CPRS. Ook nu weer werd overal vandaan deskundigheid erbij gehaald. Het Roessingh bijvoorbeeld, de expertise van de artsen in Groningen, hij volgde de Macedonische therapie maar niets kan Peter helpen. “Hoe meer ze deden en probeerden, hoe meer pijn het deed. En er is niets zo slopend als pijn.”

Op 23 september 2014 amputeerden de artsen de arm tot bijna aan de elleboog, ook op verzoek van Peter zelf. De pijn was niet meer te dragen. “Het lijkt alsof je gek wordt.”

Inmiddels is Peter ter Keurs 100% afgekeurd voor werk.

Binnen de familie

De vrouw van Peter, Esther, was toen het ongeluk gebeurde drie maanden zwanger. Wat een feestelijke zwangerschap had moeten worden, veranderde in een zorg om Peter. Daarnaast werd ook zijn vader ziek en stierf helaas. Een van de laatste wensen van zijn vader was dat Peter de amputatie door zou laten gaan: “Wat er ook met mij gebeurt.”

Esther ter Keurs vertelt: “De zwangerschap was niet gemakkelijk en niet leuk. Ik moest alles alleen doen want Peter kon helemaal niets. Ik vond het moeilijk om met die verandering om te gaan. Peter was altijd onderweg met de vrachtwagen en nu zat hij voortdurend thuis en had vreselijke pijn. We moesten er samen uitkomen. Ook met de baby moest ik alles alleen doen. Peter had daarnaast aanrakingspijn, hij kon de baby ook niet optillen. Gelukkig kreeg ik wel hulp van familie en vrienden, anders had ik het ook niet gered.

Ik werk bij een tankstation (zo hebben ze elkaar ook leren kennen). Werken is wel fijn, je bent dan met andere dingen bezig. Het is moeilijk om over die tijd te praten, ik kon zijn pijn niet voelen, wel zien hoeveel pijn Peter had. Er kwam gewoon geen rustmoment in die pijn. Hoe ga je daar dan 'als vrouw van' mee om?”

Hoe dan verder?

“Ik moet heel voorzichtig zijn met mezelf want iedere wond kan me hetzelfde bezorgen als mijn vingers. Ik kan ook niet veel meer, niet alles meer in huis doen wat ik zou willen en moet alles laten doen. En dat voor iemand die altijd bezig was en alles zelf wil doen.

Ook de administratieve afwikkeling is fnuikend. Het maakt je haast kapot. Ik viel natuurlijk van een goed loon terug naar minder inkomen. Ik ben wel goed verzekerd, de werkgever ook maar toch heb je een advocaat nodig. Gelukkig is die erg goed en gaat de verzekering ook meewerken. De afhankelijkheid is voor mij wel erg moeilijk.”

Welke `kunst`hand kun je gebruiken?

Tijdens de opnames in Groningen kwamen Peter en Esther in aanraking met Bert Pot uit Sappemeer. Ook hij mist een hand. Aan hem hebben ze veel steun gehad en zijn ze goed bevriend geraakt. Bert Pot is de eerste mens in Nederland die een bionische hand heeft gekregen. Bert en Peter praten veel samen en Bert heeft Peter ook goed wegwijs gemaakt.

Peter ter Keurs heeft een I-Limp Quantum hand. Heel modern en hij kan er ook veel mee. Twee sensoren in de huls rusten op twee spieren in de arm. Door die spieren op verschillende manieren (een keer, twee keer, meer keren) aan te spannen kan de hand 36 verschillende grepen uitvoeren. Acht daarvan zijn constant ter beschikking. De robothand reageert dus redelijk als een gewone hand, gevoel zit er echter niet in. Peter moet goed kijken wat hij doet. Een eigen hand is onvervangbaar.

De kosten van zijn bionische hand zijn hoog. De hand gaat vijf jaar mee en kost veel geld. Een aparte haak erbij kost ook nog extra. Peter ter Keurs was de eerste mens in Nederland die deze Quantumhand van de zorgverzekering vergoed kreeg. Echter, warm weer zoals vandaag 7 juli, de dag van het interview, levert een geïrriteerde huid op en dan is het niet fijn de prothese te dragen.

De toekomst

Vijf jaar zijn verstreken na het ongeluk en nu begint het gezin weer te leven. Peter zwemt graag, wandelt met zijn hond, kijkt graag naar documentaires op Discovery en fietst op zijn splinternieuwe bakfiets. De wielen draaien als in een auto want met een hand is een draaiende bak veel te zwaar. Kind en hond kunnen in de bak meerijden. Hij brengt haar naar school en doet verder wat hij kan als Esther ter Keurs werkt. Maar om een voorbeeld van frustratie te geven: Peter kan het haar van zijn dochter niet in een staartje doen. Tuurlijk helpen mensen wel.

Beiden hebben een goede vriendenkring. Zoals gebruikelijk bij ongelukken zijn ze vrienden kwijt geraakt en hebben ze nieuwe vrienden gekregen.” Ik hoef maar iets te zeggen, of onze familie en vrienden staan voor ons klaar. En ik weet wat ik wel en niet kan doen en wanneer ik mijn rust moet nemen.”

“Binnenkort kunnen we weer even met vakantie. De vriendenclub gaat ook mee en dan vermaken wij ons wel. Over een tijdje zal er weer wat nieuws komen op bionisch gebied en dan ben ik erbij. Wat ik wil is gewoon mijn flesje bier vast kunnen houden, mijn stukje kaas en mijn worstje op kunnen pakken en zoveel mogelijk zelf doen (klussen en dergelijke). Op de allernieuwste bionische vingers kunnen ze al gevoelssensoren zetten.

Ik wil ook zeggen dat ik grote bewondering heb voor mijn vrouw Esther. Zij is toch maar al die jaren mijn steun geweest, ook al hadden we het moeilijk.”

Beiden zijn moedige mensen die door een heel moeilijke periode zijn gegaan, bewonderenswaardig! (AM)

De robotarm in gebruik en aangespannen aan de arm