Spannend, archeologie!

Archeologie leeft in Borne. Waar in het Kulturhus de prehistorie wordt onderzocht, is in de Bornsche Maten een onderzoek naar een nederzetting uit het begin van onze jaartelling voorwerp van onderzoek. De archeologische site is om de hoek van de Beekparkschool en Vonder. Dus waarom niet een kijkje genomen? Vandaag hebben de groepen 8 van de Beekparkschool en Prisma kunnen kijken en een beetje ervaren hoe archeologen te werk gaan bij een site in het nieuwste gedeelte van de Bornsche Maten.

Onderzoek voor bouw nieuwe huizen

Archeologisch onderzoeksbureau RAAP kijkt voor er huizen gebouwd worden wat in de bodem te zien en/of te vinden is. De site is eigenlijk al sinds 1991 bekend maar pas nu is de noodzaak van onderzoek.

Huub Scholten Lubberink ontvangt de kinderen van groep 8 Beekparkschool en vertelt: “Op de schaftkeet heb ik een plattegrond geplakt van de sleuven die we nu uitgraven. We hebben gezien dat er zeker drie boerderijen hebben gestaan en heel veel kleine schuurtjes. De nederzetting stamt uit ongeveer 50 jaar na Christus tot ongeveer 100 jaar na Christus. Deze tijd is voor ons goed te dateren aan de hand van de scherven die we vinden en als we hout vinden, aan de jaarringen in het hout. Maar ook aan de plattegrond van de palen die de huizen ondersteunden. We hebben twee waterputten gevonden.

Je ziet dat we in stroken werken. Een paar stroken zijn nu al dichtgegooid nadat we alles heel zorgvuldig hebben opgetekend. Dat doen we nu met behulp van computer en met camera’s aan drones.

Na 100 jaar na Christus hield de bewoning hier op tot ongeveer het jaar 1000. Eigenlijk zijn we al sinds 2003 in Borne aan het werk. We hebben al aardig wat gevonden, maar hier zie je alleen nog sporen in de grond.

We kunnen aan de grootte van de boerderijen zien uit welke tijd een boerderij stamt. Op deze tekening zie je dat. (Hij toont de kinderen een tekening met verschillende plattegronden van boerderijen). We kijken nu naar het erf met de schuurtjes.

Het was een spannende tijd, de Romeinen waren hier, ze wilden hun gebied uitbreiden tot de Elbe in Duitsland maar een Germaanse veldheer (Varus) heeft in een grote veldslag drie legioenen verslagen. De Rijn werd toen de Romeinse grens. Aan de aardewerkscherven kunnen we aflezen dat alleen Germanen hier nog woonden. Deze opgraving is de jongste opgraving die we in Borne hebben gedaan.”

Zwarte gaten en vlekken in de grond

“Die zwarte plekken zijn vlekken omdat er ijzer in de grond zit. Het wordt ook keiharde grond. Op die plekken hebben palen gestaan.”

Een paar kinderen proberen natuurlijk uit of het klopt wat Huub Scholten Lubberink zegt. “Jawel, het klopt.” Ze zijn ook best onder de indruk van het verhaal. “Nee, botten vinden we niet want de grond is hier te zuur. Als botten verbrand zijn, kunnen we nog wel wat vinden.”

In de Middeleeuwen

“Ongeveer 900 jaar is er geen bewoning geweest hier en in de middeleeuwen hoogde men de grond op. Was in het begin van de jaartelling na Christus hier nog bos, toen werden overal akkertjes aangelegd. Er lag nu heide en de heide werd afgeplagd en op de grond gelegd voor bemesting.

Met een metaaldetector laat Huub Scholten Lubberink nog even zien hoe een professionele detector werkt. “Maar metaal is hier ook niet meer te vinden, alle metaal verdwijnt in deze zure grond.”

De kinderen zijn best onder de indruk van het gebodene. Na een uurtje wandelen ze weer naar school. (AM)