Frustratie en boosheid bij GB90 en GrLi/PvdA

Vijf dagen na de verrassende move van VVD, CDA en Borne-Nu om dwars op het lopende formatieproces een alternatieve coalitie voor te stellen zitten de emoties duidelijk nog steeds hoog bij GB90 en GrLi/Pvda, die tot dan er vast van overtuigd waren samen met een derde partner de coalitie te gaan vormen. De ‘coup’ kwam als een donderslag bij heldere hemel en boosheid en frustratie strijden zo ongeveer om voorrang.
 

Karin Scholten (GB90): “We zijn in verwarring en hebben grote zorgen. Verwarring omdat je niet verwacht dat ze dit doen achter je rug om. Had gewoon de telefoon gepakt en wees duidelijk naar ons. Dat zou de nieuwe bestuurscultuur moeten zijn. Zorgen omdat deze fracties de verhoudingen onnodig op scherp gesteld hebben en daar hebben de inwoners straks last van.” En Jan de Vries (GrLi/PvdA): “Je mond valt open. Hoe kan dit? Als je afspraken maakt, dan verwacht je dat een ander bij een andere koers dit ook met je deelt. Het is niet gebeurd.”

Dit verwijt geldt voornamelijk richting het CDA, dat als tweede optie bij de twee mocht aanschuiven. Marja Zandjans (GrLi/PvdA): “Dat zij tijd nodig hadden was logisch. Als het CDA tot de conclusie komt dat het allemaal niet goed voelt zeg dan tegen mij ‘Marja, we voelen geen ‘chemie’ met jou’. Dat was transparant geweest. Maar nu bleek er al een parallel proces gaande te zijn. Dat overviel mij.”
 

Geen ‘klik’

Het frustreert eveneens dat de argumentatie niet erg inhoudelijk leek, maar in het vage bleef in termen als ‘geen chemie’ en ‘geen klik’. “Daar kun je niks mee. Er is over inhoudelijke zaken niet eens gesproken!” Zowel GB90 als GrLi/PvdA vindt dat het formatieproces tot afgelopen dinsdag ‘transparant’ en ‘democratisch’ is verlopen. Karin Scholten: “We wilden een college dat kon rekenen op een brede steun in de raad, waarin alle fracties zouden samenwerken. Ook de fracties die geen wethouder leveren zouden wat mij betreft net zo goed meedoen. Nu krijgen we straks een coalitie die om te beginnen door niemand als voorkeurscoalitie is genoemd en bovendien niet kan rekenen op brede steun in de raad. Daar krijg je alleen maar meer politieke herrie van.”
 

Op de vraag of er ook van de kant van GB90 en GrLi/PvdA wellicht iets niet goed is gegaan in het proces blijft het lang stil. “Misschien hadden we vaker naar de inwoners moeten laten weten waar we mee bezig waren en achteraf hadden we de hoop op een gunstige uitkomst misschien de gevoelens niet moeten laten overvleugelen”, vindt Jan de Vries.
 

Hoe verder?

“We zijn echt zoekende als partij hoe we hierop moeten reageren”, zegt Marja Zandjans. “Maar we gaan ook niet in een hoekje stil blijven zitten”, vult Jan de Vries wat strijdvaardiger aan. En Karin Scholten: “Het is ingewikkeld. We moeten zien hoe het uitpakt. Niemand is gebaat bij nog meer politieke herrie.” Een optie is om de nieuwe coalitie te aanvaarden. “Als het echt zo is dat CDA, VVD en Borne-Nu de discussie in de raad willen, dan zouden we ook op die manier een stempel kunnen blijven drukken. Dan kun je nog zeggen dat het inderdaad niet uitmaakt wie de kar trekt.”
 

Een ander alternatief is toch een tegenzet doen. Jan de Vries denkt dat het mogelijk moet zijn een coalitie van GB90, GrLi/PvdA, SP en D66 op tafel te leggen, naast die van VVD, CDA en Borne-Nu. Beide met negen zetels. Dat zou het ronduit bizarre gevolg hebben dat dé sleutelpositie komt te liggen bij afvallig CDA-raadslid Bert Oude Lansink, die zijn eisen kan indienen om de ene partij of de andere aan een meerderheid te helpen. Misschien zijn er ook nog andere bewegingen mogelijk om beide ‘kampen’ nader tot elkaar te brengen, bijvoorbeeld via het leveren van wethouders. Dergelijke zetten zouden dan moeten gaan plaatsvinden vóór 5 juli, als de raad geacht wordt te stemmen over hoe het verder moet.
 

Er zal de komende dagen ongetwijfeld nog veel gepraat worden, over emoties en over strategieën. “We weten het gewoon nog niet. We zijn er nog niet uit”, aldus De Vries. Het spel is in ieder geval nog niet uitgespeeld. Het gist nog. It ain’t over till the fat lady sings. (AJ/BM)

(Op de foto's in de tekst van boven naar beneden: Karin Scholten (GB90), Marja Zandjans (GrLi/PvdA) en Jan de Vries (GrLi/PvdA))