Voor het eerst scoort Borne ‘groen’ op financiën

Sinds jaar en dag kleurt Borne in het interbestuurlijk toezicht van de provincie ‘oranje’ op het gebied van financiën. Zwolle gaf de waarschuwing vanwege de grote financiële risico’s met betrekking tot de ontwikkeling van de Bornsche Maten, een betrekkelijk grote opgave in relatie tot de omvang van de gemeente. Borne heeft echter onlangs boekhoudkundig de nieuwbouwwijk opgeknipt in deelexploitaties waarvan er een aantal konden worden ‘afgesloten’ en verlies of winst kon worden geboekt. “Daardoor zijn de risico’s nu meer beheersbaar”, verklaart burgemeester Jan Pierik. Het huidige ‘groen’ op financiën en op het totaalbeeld, betekent dat Borne niet meer jaarlijks ‘op het matje geroepen wordt’ bij de Commissaris van de Koning.
 

‘Van korte duur’

“Het is ook vooral een groot compliment aan de interne organisatie”, meent wethouder David Vermorken. “Er is een verbetertraject ingezet en dat heeft nu effect. Voor het eerst is er nu ook een accountantsverslag waar geen opmerkingen in staan. We hebben het nu echt goed op orde.” In één adem volgt er direct een waarschuwing. “Dat ‘groen’ zou zo maar eens van korte duur kunnen zijn. Dat ligt er dan niet aan dat wij het niet goed doen, maar aan het feit dat gemeenten veel te weinig geld krijgen uit Den Haag. Ik verwacht dat veel gemeenten binnenkort op ‘oranje’ staan.”
 

Ravijn

Vermorken heeft het over het beruchte ‘ravijn’ in 2026. Het moment dat er grote kortingen op het gemeentefonds aangekondigd zijn. Het perspectief voor Borne is negatieve cijfers voor de jaren 2026 en 2027. “Normaal gesproken zou je dan als gemeente hard aan het bezuinigen slaan, maar dan lossen gemeenten weer het probleem van het Rijk op. Bovendien gebeurt er nog zo veel.” Gemeenten komen in verzet en diverse plannen zijn nog onduidelijk. Zo zouden er meer mogelijkheden komen voor lokale belastingen, maar dat is allemaal nog niet uitgewerkt. Daarnaast is er de ‘opschalingskorting’, ooit bedoeld om gemeenten te bewegen richting schaalvergroting. “Al jaren staat dat op ‘pauze’, omdat de herindeling nooit van de grond is gekomen. Stel dat het in 2026 weer wordt uitgesteld, dan scheelt Borne dat 1,8 miljoen en is het verwachte verlies alweer bijna nul.”
 

Behoedzaam verder

‘Eerst maar even kijken hoe het loopt’, is nu het credo. Maar tegelijk ook behoedzaam nieuwe plannen maken. Het resulteert in een kadernota die ‘niet wereldschokkend’ is. “Eerst afmaken waar we aan begonnen zijn, en spaarzaam nieuwe projecten oppakken.” Dat zijn onder andere rioolvervanging in de Spanjaardswijk en de Prins Bernhardlaan, aanleg van een rotonde in de Azelosestraat, incidentele investering in Visit Borne (en later mogelijk toeristenbelasting invoeren) en investeringen in de organisatie (bijvoorbeeld ICT en budget voor werving en selectie).
 

Andere wensen vanuit het ambtelijk apparaat voorlopig maar even niet. Herinrichten Weerselosestraat en Stroom Eschlaan bijvoorbeeld. Ideaal gesproken zou men bij de vervanging van het riool in de Prins Bernhardlaan ook maar meteen de straat opnieuw als 30 km weg inrichten, maar daar is nu geen geld voor. Evenmin voor verduurzaming van sporthal De Wensinkhof. Tijdens het Politiek Beraad dinsdagavond waren het vooral dit soort dingen waar de meeste vragen over waren. Ook de mogelijke invoering van toeristenbelasting leverde wel wat bedenkingen op. Mogelijk komen er bij de raadsvergadering van 18 juli nog wel hier en daar wat amendementen om andere keuzes af te dwingen.
 

Kritiek

Daarnaast kritiek op de doorzichtigheid van de cijfers, met name vanuit D66 en GrLi/PvdA. “U gaat uit van de begroting 2023, maar gaat voorbij aan alle ontwikkelingen dit jaar”, zei bijvoorbeeld Ernst Janssen (D66). Jaap Engelsman (GrLi/PvdA) ging een stap verder en had het over ‘salamitactiek’ en ‘onbehoorlijk bestuur’. De terminologie schoot bij wethouder Vermorken in het verkeerde keelgat. “We zijn juist heel transparant en werken allemaal heel integer aan een beter Borne.” (AJ)